Volg jij je eigen plan, of het plan van iemand anders? Persoonlijk leiderschap gaat over het uitstippelen van jóuw route. Wat wil je bereiken met je leven, gezin, carrière of bedrijf? In dit artikel duiken we dieper in het thema persoonlijk leiderschap. We kijken welke skills je nodig hebt om de beste leidinggevende te worden van jezelf én anderen!
Persoonlijk leiderschap: wat is de betekenis voor jou?

Definitie persoonlijk leiderschap
Wat is de betekenis van persoonlijk leiderschap? Persoonlijk leiderschap is een benadering, waarbij je je eigen kwaliteiten en talenten volledig benut om je doelen te realiseren. Het gaat allereerst om het begrijpen van je eigen waarden, talenten en valkuilen. Vervolgens gebruik je deze zelfkennis om anderen te inspireren en te leiden. Met andere woorden: persoonlijk leiderschap is zorgen dat je het beste uit jezelf haalt, om vervolgens het beste uit je team te halen.
Zoals Remco Claassen, één van Nederlands populairste trainers en sprekers op het gebied van leiderschapsontwikkeling, zegt: “Als je geen plan maakt voor je eigen leven, word je ingezet voor het plan van iemand anders.” Persoonlijk leiderschap heeft volgens hem alles te maken met welke koers jij jezelf, je leven, je gezin of je bedrijf wilt laten varen. En misschien nog wel belangrijker: waarom je dat wilt. “Als je dat kunt omzetten in voordeel voor anderen, zullen mensen met je meegaan. Bepaal dus eerst de koers voor jezelf en kijk daarna pas hoe je anderen op hun koers kunt brengen.”
Skills persoonlijk leiderschap
Wil je een effectief leider zijn, dan moet je er dus eerst voor zorgen dat je persoonlijk leiderschap beheerst. Uit onderzoek van Erasmus, NCD en Ixly blijkt: zelfontwikkeling is de belangrijkste voorspeller van leiderschapseffectiviteit. Leiders die gedreven zijn om het beste uit zichzelf te halen en zichzelf blijven ontwikkelen, zijn effectiever in de leidersrol. De vijf soft skills die je succes als effectief leider voorspellen, zijn:
- Zelfontwikkeling. Ben je gedreven jezelf verder te ontwikkelen?
- Zorgzaamheid. Voel je je betrokken bij anderen en wil je anderen graag helpen?
- Frustratietolerantie. Stel je je verdraagzaam op naar anderen?
- Status. Wil je maatschappelijk het hoogst mogelijke bereiken?
- Volharding. Toon je inzet en kom je taken en afspraken na?
Persoonlijk leiderschap voorbeelden
Persoonlijk leiderschap raakt veel competenties zoals je ziet. Onderstaande voorbeelden van persoonlijk leiderschap maken duidelijk of jij de basisingrediënten voor succesvol leiderschap in je hebt:
- Je weet waar je goed en minder goed in bent en kent je waarden.
- Je maakt keuzes die stoken met jouw waarden en doelen.
- Je neemt je verantwoordelijkheden serieus. Je hebt de drive om hogerop te komen.
- Je weet waar je energie uit haalt en wat je energie kost.
- Je bent bereid om te veranderen.
- Je herkent je emoties en weet hoe ze jouw gedrag beïnvloeden.
- Je stelt duidelijke doelen voor jezelf en werkt hier stap voor stap naartoe.
- Je leert van je fouten en bent flexibel.
- Je staat open voor feedback.
- Je staat voor anderen klaar en hebt begrip en geduld.
- Je motiveert jezelf en anderen om door te gaan.
- Je bent optimistisch van aard.
Mensgericht leidinggeven
Effectief leidinggeven heeft veel overeenkomsten met mensgericht leidinggeven. In een wereld die snel verandert en complexer wordt, is geen plaats meer voor de dominante leider. Emotie en gevoel spelen een steeds grotere rol. Tegenwoordig zien we leiders die hulp bieden, zich ethisch gedragen en hun teamleden bij zaken betrekken. Ze geloven in de kracht van hun medewerkers. Als mensgericht leider heb je nog steeds gezag, maar dat gezag rust op gelijkheid en respect.
Je zou overigens wel gek zijn om je nog als dictator te willen gedragen. De medewerker van nu vindt vrijheid, verantwoordelijkheid en persoonlijke ontwikkelingsmogelijkheden de belangrijkste zaken in een baan. Je kunt dus maar beter investeren in mensgericht leiderschap, om zo een omgeving te kunnen scheppen waarin je teamleden kunnen groeien.
Zeven eigenschappen van persoonlijk leiderschap
Ook de zeven eigenschappen van ‘highly effective people’ van Stephen Covey worden veel gebruikt in de wereld van management en leiderschap. Hij ontwikkelde een model met zeven eigenschappen die nodig zijn om jezelf en daarna anderen met succes aan te sturen.
- Wees proactief. Richt je op dingen die je kunt veranderen en onderneem zélf actie als je iets wilt.
- Begin met het eind in gedachten. Bedenk voorafgaand aan een project waar je heen wilt en wat je doelen zijn.
- Geef belangrijke zaken eerst aandacht. Laat je niet leiden door de waan van de dag.
- Om zinvol met anderen te kunnen samenwerken, moet je ook aan de relatie met anderen werken. Denk hiervoor in termen van win-win. Gun anderen evenveel als jezelf.
- Zorg ervoor dat je eerst anderen begrijpt, voordat je zelf begrepen wilt worden.
- Zorg voor synergie door oplossingen te zoeken die aan ieders wensen voldoen. Gebruik elkaars kracht om meer te bereiken.
- Bouw momenten van zelfreflectie in. Om je relaties met anderen te blijven onderhouden, is het belangrijk om te blijven leren, jezelf te blijven verbeteren en anderen te inspireren.
Persoonlijk leiderschap ontwikkelen
Bovenstaand model van Covey geeft al wat handvatten om aan de slag te gaan met persoonlijk leiderschap. Persoonlijk leiderschap kun je ontwikkelen door om te beginnen voor jezelf doelen op te stellen. Wat is je missie? Wat zorgt bij jou voor motivatie, energie en plezier? Vervolgens focus je op je sterke punten. Zorg dat je dáár succesvol in bent of wordt. Door ook te kijken naar wat jij belangrijk vindt en waar je veel waarde aan hecht, ontdek je je kernwaarden. Dan is het basisplaatje compleet en kun je gaan leven en leidinggeven volgens jouw persoonlijke spoorboekje.
Test jouw persoonlijk leiderschap
Hoe weet je of je persoonlijk leiderschap goed in de praktijk brengt? Doorloop deze checklist en ontdek of je op de goede weg bent.
- Vraag actief om feedback bij de mensen om je heen. Hoe beleven zij jouw als leidinggevende? Hebben ze het gevoel dat ze gewaardeerd en gezien worden? Dat ze zichzelf kunnen blijven ontwikkelen?
- Kijk naar de uitkomsten van onder andere medewerkerstevredenheidsonderzoeken en functioneringsgesprekken. Als het goed is, zie je effectief leiderschap terug in zaken als een hogere motivatie en meer betrokkenheid en creativiteit.
- Check de cijfers. De productiviteit van medewerkers met een goede leider ligt hoger. En de verzuim- en verloopcijfers? Die gaan omlaag naarmate jouw leiderschap beter wordt.
- Blijf reflecteren. Naast vinger aan de pols houden in je team, is het belangrijk om je eigen gedrag kritisch te blijven beoordelen. Wat bereik je met je aanpak? Draagt dat ene besluit bij aan je hogere doel? De belangrijkste vraag die je jezelf regelmatig moet stellen is: word je nog steeds blij van de keuzes die je maakt? Zo ontdek je of je op koers bent en blijft!
Leiderschapstraining? Doen!
De vaardigheden die horen bij persoonlijk leiderschap, zijn te trainen. In het aanbod aan leiderschapstrainingen en -programma’s van Schouten & Nelissen vind je leiderschapstrainingen met onderwerpen als diversiteit en inclusie en strategisch beïnvloeden. Door een specifieke leiderschapstraining te volgen, boost je precies die vaardigheden die je wilt ontwikkelen.
Boost jouw persoonlijk leiderschap
In de training Persoonlijk Leiderschap van Schouten & Nelissen leer je hoe jij de leiding neemt over je leven. Je ontwikkelt diverse leiderschapskwaliteiten en leert hoe je jezelf staande houdt in een complexe omgeving.
Word de leider van de toekomst
Wil jij vanuit persoonlijk leiderschap je impact vergroten en de stap zetten naar verbindend en strategisch leiderschap? Dan is training Leiderschap in een dynamische omgeving iets voor jou.