Verandering moet leiden tot organisatiegroei
Veel leidinggevenden gaan eraan voorbij dat verandering geen synoniem is voor verbetering. Zij starten verandertrajecten om het veranderen, terwijl de focus dient te liggen op verbetering — ofwel organisatiegroei. Overweeg je (opnieuw) een traject te starten? Bepaal dan eerst of het écht nodig is en breng scherp in kaart welke verbeteringen het oplevert.
Succes begint met een solide basis
Daarnaast moet je er rekening mee houden dat medewerkers en teams houvast nodig hebben — zeker in tijden van verandering. Zorg daarom voor een stabiele basis in je organisatie voordat een verandertraject plaatsvindt. Stabiliteit biedt personeel de ruimte om hun kerntaken goed uit te (blijven) voeren. Het stelt hen in staat efficiënter te werken en soepel mee te bewegen met de veranderingen. Net als een stevig gewortelde boom die standhoudt tijdens een storm, vergroot een stabiele basis de veerkracht en daarmee het succes van de organisatie.
Gezonde werkomgeving, sterkere organisatie
Een ander belangrijk aandachtspunt is je te realiseren dat verandering teams en medewerkers sterk beïnvloedt. Bij elk traject neemt de werkdruk toe: medewerkers moeten zich aanpassen aan nieuwe processen, taken en verantwoordelijkheden.
Bijvoorbeeld, bij een reorganisatie kunnen medewerkers onzeker zijn over hun baan, bij digitalisering moeten nieuwe skills worden aangeleerd en bij een fusie verandert de bedrijfscultuur.
Volgens onderzoeksbureau Gartner meldt 73% van de HR-leidinggevenden dat meer dan de helft van hun medewerkers verandermoe is. Een van de belangrijke oorzaken: gebrek aan aandacht voor medewerkerswelzijn.
Geef welzijn daarom de prioriteit die het verdient. Toets continu of teams en medewerkers zich gezien, gehoord en gesteund voelen tijdens de verandering. Als zij zich gesteund voelen, gaan ze beter om met de druk. Door aandacht te hebben voor hun welzijn, zorg je voor een gezonde werkomgeving waarin medewerkers niet alleen meebewegen, maar ook meebouwen aan een sterke organisatie.
Je kunt de bovengenoemde aandachtspunten pas inbedden in de organisatie als je sterke leiderschapskwaliteiten hebt. Hieronder lees je welke kwaliteiten je nodig hebt om het te realiseren.
10 onmisbare leiderschapskwaliteiten voor succesvolle organisatieverandering
Uit diverse onderzoeken blijkt dat het merendeel van de leidinggevenden belangrijke vaardigheden mist om verandertrajecten effectief te begeleiden. Ook zij worden overspoeld door de groeiende verantwoordelijkheden die de constante veranderingen met zich meebrengen. De gevolgen zijn verstrekkend: teams vallen uit elkaar, medewerkers raken overspannen en de prestaties dalen drastisch.
Met de juiste leiderschapskwaliteiten kun je de uitdagingen van organisatieverandering succesvol aangaan. Ze helpen je om de veranderingen effectief te begeleiden en je teams en medewerkers veerkrachtig te houden.
Hier volgt de lijst van 10 onmisbare leiderschapskwaliteiten voor senior leidinggevenden:
- Communicatief vaardig
In een veranderproces is heldere communicatie noodzaak. Medewerkers moeten begrijpen waarom de verandering nodig is. Jij dient hen hierin mee te nemen. Tegelijkertijd draait communicatie niet alleen om zenden – door actief te luisteren naar de zorgen en behoeften vergroot je de betrokkenheid en het draagvlak.
Zo verminder je weerstand tegen het gebruik van nieuwe software door een bijeenkomst te organiseren, waarin je de noodzaak van de verandering uitlegt en begrip toont voor de zorgen van medewerkers.
- Visie en sturing
In tijden van verandering hebben organisaties senior leidinggevenden nodig die koers houden, vooruitkijken, anticiperen en teams en medewerkers door onzekerheid loodsen.
Stel dat jouw organisatie overstapt op hybride werken. Voor sommige junior managers gaat dit gepaard met onzekerheid: hoe moeten ze hun team op afstand aansturen? Het is jouw taak om als een ervaren stuurman voor stabiliteit en vertrouwen te zorgen, waardoor zij zich gesteund voelen en mee kunnen bewegen.
- Mensenkennis
Zoals eerder is besproken draait sterk leiderschap om het creëren van een stabiele omgeving waarin medewerkers vol vertrouwen bijdragen aan een soepele transitie. Door talenten optimaal te benutten en mensen op de juiste plek te zetten, bouw je veerkrachtige teams die veranderingen omarmen. Dit vraagt niet alleen om diepgaande mensenkennis maar ook om investeringen.
Voer bijvoorbeeld regelmatig gesprekken met medewerkers, toon interesse in hun sterke punten en behoeften, en bespreek hoe ze deze optimaal kunnen inzetten binnen de organisatie.
- Oplossingsgericht denken
In een organisatie in transitie is oplossingsgericht denken essentieel. Medewerkers kloppen ongetwijfeld met uitdagingen bij je aan en het is aan jou om ze hierin te ondersteunen. Dit betekent niet dat je altijd alle antwoorden paraat moet hebben, maar wel dat je ze de juiste middelen en strategieën biedt om zelf tot een oplossing te komen.
Bij vertragingen in een verandertraject kun je teams bijvoorbeeld ondersteunen bij het herprioriteren van taken en je kunt de samenwerking van de teams onderling stimuleren om verdere vertraging te voorkomen.
- Doortastend
Als doortastende senior leider durf je beslissingen te nemen, zelfs als je onder druk staat of als er sprake is van een onzekere uitkomst. Je wikt en weegt, maar blijft niet hangen in twijfel. Je handelt op basis van kennis, inzicht en intuïtie, neemt je verantwoordelijkheid en onderbouwt jouw keuzes. Ook al zal niet elke stakeholder blij zijn met jouw besluit.
Denk aan financiële tegenslagen, onvoorziene marktomstandigheden, een datalek, of problemen bij leveranciers of partners. Welke onpopulaire beslissingen moet jij dan nemen?
- Inspirerend en verbindend
Als leidinggevende creëer je draagvlak door een duidelijke visie te delen waarmee teams en medewerkers zich kunnen verbinden. Betrek hen bij de toekomst van de organisatie. Wanneer mensen enthousiast zijn over de toekomst en hun rol daarin, omarmen ze verandering en werken ze gemotiveerd mee aan het behalen van de gestelde doelen.
Organiseer bijvoorbeeld bijeenkomsten als jouw organisatie een digitale transformatie doormaakt. Deel daarin de visie achter de transformatie: hoe het de organisatie efficiënter maakt, nieuwe kansen biedt en de werkdruk verlicht.
- Vindingrijk
Vindingrijk leiderschap betekent kansen signaleren, vooruitdenken en creatieve oplossingen aandragen, terwijl je tegelijkertijd ruimte laat voor de inbreng van je team. Dit versterkt de veerkracht en het succes van de transitie.
Bijvoorbeeld bij een reorganisatie is het belangrijk soepel te schakelen tussen een werkgerichte aanpak (gericht op taken en resultaten) en een mensgerichte aanpak (gericht op een motiverende en ondersteunende werkomgeving). Zo leert je team niet alleen problemen tijdig te herkennen, maar ook zelfstandig met vernieuwende oplossingen te komen.
- Delegeren
Delegeren is meer dan taken verdelen; het is een krachtige manier om het talent van medewerkers te ontwikkelen en hun probleemoplossend vermogen en betrokkenheid te vergroten. Het stimuleert eigenaarschap en innovatie.
Citizen-led innovation moedigt medewerkers zonder formele IT-opleiding aan om actief bij te dragen aan innovatie. Bijvoorbeeld, bij de implementatie van een nieuw klantportaal laat je het team verschillende softwareopties onderzoeken en een implementatieplan opstellen.
- Zelfreflectie
Zelfreflectie is een onmisbare kwaliteit voor leidinggevenden. Je stuurt teams en medewerkers effectiever aan wanneer je regelmatig reflecteert op je eigen handelen, beslissingen en impact. Een leidinggevende met zelfkennis die zich kwetsbaar durft op te stellen, wint het respect van zijn medewerkers door authentiek en benaderbaar te zijn. Dit draagt bij aan een open en veilige werkomgeving.
Merk je bijvoorbeeld dat een verandering in de werkprocessen niet goed wordt ontvangen, reflecteer dan op jouw aandeel hierin. Lag het aan jouw communicatie? Heb je de verwachtingen goed gemanaged? En wat kan jij doen om het tij te keren?
- Trendbewust en Strategisch
Trendbewuste en strategische leiders zijn op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen in de markt, technologie en samenleving. Ze vertalen deze naar kansen en concrete strategieën. Zo blijven ze de concurrentie voor en creëren ze een toekomstbestendige organisatie.
AI is een hot topic. Wat betekent dit voor jouw organisatie en hoe integreer je AI in de bedrijfsprocessen? Dit is bijvoorbeeld een vraagstuk dat een trendbewuste, strategische leider oppakt.
