In een inclusieve cultuur kunnen medewerkers zichzelf zijn en groeien, waardoor ze beter presteren. Iedereen praat over inclusiviteit, maar hoe zorg je dat jouw medewerkers zich écht gezien en gehoord voelen? Het antwoord is inclusief leiderschap. Met inclusieve leiders stijgt de motivatie, productiviteit, creativiteit en het werkgeluk van medewerkers. Genoeg reden dus om vorm te geven aan inclusief leiderschap in jouw organisatie!
Schouten & NelissenInclusief leiderschap: onmisbare skills voor leiders van nu
27 maart 2025 4 minuten leestijd
Belang van inclusief leiderschap
Diverse en inclusieve teams functioneren beter. Ze zijn innovatiever, meer betrokken en beter in problemen oplossen en besluiten nemen. Niet zo gek dus dat veel bedrijven inzetten op diversiteit en inclusie. Een diverse en inclusieve bedrijfscultuur opbouwen doe je echter niet van vandaag op morgen. Het vereist toewijding vanuit het leiderschap. Sterker nog: leiderschap is onmisbaar om inclusiviteit te stimuleren binnen je bedrijf. Je kunt immers wel roepen dat je een inclusieve organisatie bent, deze mooie woorden hebben weinig waarde als er niet naar gehandeld wordt door managers. Uit onderzoek van Deloitte blijkt hoe belangrijk het is wat leiders zeggen en doen: het beïnvloedt maar liefst 70% van het gevoel van betrokkenheid bij medewerkers.
Wat is inclusief leiderschap?
Goed, je wilt dus inclusieve leiders in je organisatie. Maar wat is een inclusief leider precies? Ten eerste creëert een inclusief leider een veilige werkomgeving waarin openheid en vertrouwen centraal staan. Medewerkers voelen zich vrij om hun ideeën, kennis en mening te uiten en durven te experimenteren. Ook geven inclusieve leiders iedereen gelijke kansen en mogelijkheden. Naast het feit dat inclusief leiderschap inhoudt dat je rekening houdt met verschillen tussen medewerkers, betekent het ook dat je juist de toegevoegde waarde van die verschillen benadrukt. Een inclusief leider moedigt teamleden aan mét en ván elkaar te leren. Niet alleen individuele medewerkers worden zo sterker, maar hele teams gaan beter presteren.
Inclusieve vaardigheden
Stel, je behandelt iedereen met respect en betrekt alle teamleden bij beslissingen. Ben je dan een inclusief leider? Het antwoord is niet per se ja. Inclusief leiderschap houdt namelijk méér in dan dat. Uit onderzoek blijkt dat inclusief leiders enkele eigenschappen met elkaar gemeen hebben. Ze zijn toegewijd, moedig en cultureel intelligent. Daarnaast zijn ze nieuwsgierig en open. Verder hebben inclusieve leiders kennis van eigen en andermans vooroordelen en werken ze graag samen. Ben je leidinggevende in een diverse omgeving en wil je jezelf ontwikkelen tot inclusief leider? Dan is het zaak om te focussen op ontwikkeling en oefening van deze specifieke skills.
Inclusief leider of niet?
Hoe weet je nu of je de juiste skills hebt en een inclusief leider bent of niet? Loop voor jezelf bovenstaande inclusieve vaardigheden eens na of doe een onderzoek onder je teamleden. De belangrijkste skill die inclusief leiders onderscheidt van niet-inclusief leiders is misschien wel het bewustzijn van vooroordelen over anderen. In hoeverre denk jij in stereotypen? Ga je er bijvoorbeeld van uit dat een vrouwelijke medewerker na haar zwangerschapsverlof minder gaat werken, of dat iemand van Marokkaanse afkomst tijdens de Ramadan minder werk verzet?
Door je bewuster te zijn van deze vooroordelen kun je je best doen ze zo min mogelijk te laten meewegen bij het beoordelen van situaties en inschatten van personen. Kijk ook eens in de spiegel of je uitdraagt dat fouten maken oké is. Of je anderen durft aan te spreken op racistisch of seksistisch gedrag en of je wel eens aandacht vraagt voor ondervertegenwoordigde groepen. Vervolgens kun je actief aan de slag met het verder ontwikkelen van die inclusieve vaardigheden waar je nog wat te leren hebt.
Acties voor een inclusieve cultuur
Niet alleen van jou als leidinggevende vraagt inclusief leiderschap om continu commitment en actie. Ook de organisatie moet erachter staan. Wil je een goed werkgever zijn, het beste uit je mensen halen én groeien als team? Dan is het belangrijk in te (blijven) zetten op inclusief leiderschap. Organiseer bijvoorbeeld regelmatig feedbacksessies waarin medewerkers zaken rondom diversiteit en inclusie anoniem kunnen melden. Of lunchsessies waarin medewerkers elkaar over hun cultuur vertellen. Andere tips: koppel in het onboardingproces medewerkers van verschillende achtergronden aan elkaar en maak van inclusief leiderschap een vast onderdeel van leiderschapsontwikkeling.
Trainingen inclusief leiderschap
Door te investeren in leiderschapstrainingen en diversiteit en inclusie zet je een belangrijke stap richting verankering van inclusief leiderschap. Ook al zijn resultaten lastig te meten of ervaar je misschien weerstand tegen een inclusieve werkwijze, bezuinigen op leadership development of projecten rondom diversiteit en inclusie is nooit een goed idee. Focus bij het worden van een inclusieve organisatie niet op prestaties of winst op korte termijn, maar gun je organisatie een langere adem. Je zult zien: het principe eerst zaaien dan oogsten gaat 100% op voor inclusief leiderschap.
Leren hoe je een inclusief leider wordt?
In het strategisch leiderschapsprogramma Leiderschap en Inclusie van Schouten & Nelissen leer je hoe je teams stimuleert, mobiliseert en verbindt met inclusief leiderschap. Je maakt jezelf inclusieve vaardigheden eigen die nodig zijn om een diverse organisatiecultuur te bouwen die innovatie en samenwerking versterkt. Iets voor jou?